आंतरराष्ट्रीय साक्षरता दिवस ( International Literacy Day) दरवर्षी 8 सप्टेंबर रोजी संपूर्ण जगभरात साजरा केला जातो ज्यामुळे लोकांना व्यक्ती आणि समाजासाठी साक्षरतेचा अर्थ आणि महत्त्व याची जाणीव करून दिली जाते. हा दिवस व्यक्ती, समुदाय आणि समाजांसाठी साक्षरतेचे महत्त्व आणि अधिक साक्षर समाजांच्या दिशेने तीव्र प्रयत्नांची गरज याबद्दल जागरूकता पसरवतो.
साक्षरता दिवस कधी अस्तित्वात आला?1966 मध्ये संयुक्त राष्ट्र शैक्षणिक, वैज्ञानिक आणि सांस्कृतिक संघटना (युनेस्को) द्वारे 8 सप्टेंबर हा आंतरराष्ट्रीय साक्षरता दिवस (ILD) म्हणून घोषित करण्यात आला.
आंतरराष्ट्रीय साक्षरता दिवस का साजरा केला जातो?समुदाय, समाज आणि व्यक्तींच्या भल्यासाठी साक्षरतेच्या महत्त्वाची आठवण करून देण्यासाठी आणि उच्च साक्षरता दराचे सकारात्मक परिणाम अधोरेखित करण्यासाठी आंतरराष्ट्रीय साक्षरता दिवस जगभरात साजरा केला जातो.युनेस्को वेबसाइट स्पष्ट करते की "प्रतिष्ठा आणि मानवी हक्कांची बाब म्हणून साक्षरतेचे महत्त्व जनतेला स्मरण करून देण्यासाठी आणि अधिक साक्षर आणि शाश्वत समाजाकडे साक्षरता विषयपत्रिका पुढे नेण्यासाठी दरवर्षी जगभरात हा दिवस साजरा केला जातो. प्रगती झाली असूनही, जगभरातील 771 दशलक्ष निरक्षर लोकांसमोर साक्षरतेची आव्हाने कायम आहेत, त्यापैकी बहुतेक महिला आहेत, ज्यांच्याकडे अजूनही मूलभूत वाचन आणि लेखन कौशल्ये नाहीत आणि त्यांना वाढत्या असुरक्षिततेचा सामना करावा लागत आहे.
आंतरराष्ट्रीय साक्षरता दिनानिमित्त मुले काय करू शकतात?कायम समस्या आणि संभाव्य उपायांबद्दल ऐकण्यासाठी विद्यार्थी अशा चर्चेला उपस्थित राहू शकतात. कोणत्याही वेळी त्यांच्याकडे भिन्न दृष्टिकोन किंवा उपाय असू शकतो असे त्यांना वाटत असल्यास ते चर्चेत भर घालू शकतात.त्याशिवाय, विद्यार्थी सार्वजनिक वाचनालय, देणगी केंद्र, दत्तक केंद्रे किंवा इतर अशा ठिकाणी पुस्तके दान करू शकतात जिथे इतर मुले देखील ती पुस्तके वाचू शकतात आणि त्यांचे जगाचे ज्ञान वाढवू शकतात.मुले त्यांच्या मित्रांसोबत स्वतःची चर्चा आणि वादविवाद सत्रे देखील आयोजित करू शकतात आणि त्यांना भेडसावणाऱ्या समस्यांबद्दल आणि त्यांच्या संभाव्य निराकरणांबद्दल बोलू शकतात. साक्षरतेला प्रोत्साहन देण्यासाठी छोट्या निबंध-लेखन स्पर्धा आणि अशा स्पर्धाही आयोजित केल्या जाऊ शकतात.